تعمیر گیربکس فیدلیتی

گیربکس فیدلیتی

فیدلیتی، خودروی کراس‌اوور تولیدی شرکت بهمن موتور، به گیربکس ۶ سرعته دوکلاچه (DCT) مجهز است که در دو نوع خشک و تر عرضه شده است.

گیربکس دوکلاچه خشک: در نسخه‌های اولیه فیدلیتی، از گیربکس دوکلاچه خشک استفاده می‌شد. این نوع گیربکس در شرایط ترافیک سنگین و توقف‌های طولانی ممکن است دچار افزایش دما و استهلاک شود. برای جلوگیری از این مشکلات، توصیه می‌شود در توقف‌های طولانی، دنده را در حالت خلاص (N) قرار دهید تا از درگیری کلاچ و افزایش دما جلوگیری شود.

گیربکس دوکلاچه تر: به‌دلیل مشکلات مرتبط با گیربکس دوکلاچه خشک، بهمن موتور در زمستان ۱۴۰۱ نسخه ارتقایافته‌ای از فیدلیتی با نام «نیو پرایم» معرفی کرد که به گیربکس دوکلاچه تر مجهز است. در این نوع گیربکس، صفحات کلاچ در روغن غوطه‌ور هستند که منجر به عملکرد بهتر و کاهش استهلاک می‌شود. همچنین، در این نسخه، دسته‌دنده الکترونیکی جایگزین نمونه مکانیکی قبلی شده است.

گیربکس فیدلیتی، که در خودروی کراس‌اوور فیدلیتی محصول بهمن موتور استفاده می‌شود، یکی از بخش‌های مهم و پیچیده این خودرو است. گیربکس این خودرو از نوع 6 سرعته دوکلاچه (DCT) است و در دو نسخه خشک و تر عرضه می‌شود. در ادامه، توضیحات کامل درباره این گیربکس ارائه شده است:

1. نوع گیربکس دوکلاچه (DCT)

گیربکس دوکلاچه، نوعی جعبه‌دنده خودکار است که از دو کلاچ مجزا برای تعویض دنده‌های زوج و فرد استفاده می‌کند. این طراحی باعث می‌شود که تعویض دنده‌ها بسیار سریع و بدون وقفه انجام شود.

مزایا:

• تعویض سریع و نرم دنده‌ها: این ویژگی باعث افزایش راندمان و کارایی خودرو می‌شود.
• صرفه‌جویی در مصرف سوخت: به دلیل عملکرد بهینه، این گیربکس در کاهش مصرف سوخت موثر است.
• احساس رانندگی اسپرت: با توجه به عملکرد سریع و دقیق، تجربه رانندگی جذاب‌تری را ارائه می‌دهد.

معایب:

• حساسیت به شرایط رانندگی: گیربکس دوکلاچه، به‌ویژه نوع خشک، در شرایط ترافیک سنگین و توقف‌های متوالی ممکن است دچار استهلاک یا افزایش دما شود.
• هزینه تعمیر و نگهداری بالا: در صورت بروز مشکل، تعمیر گیربکس دوکلاچه ممکن است پرهزینه باشد.

2. گیربکس دوکلاچه خشک (Dry DCT)

ویژگی‌ها:

• در نسخه‌های اولیه فیدلیتی استفاده شده است.
• سیستم کلاچ این نوع گیربکس در تماس مستقیم با هوا قرار دارد و فاقد روان‌کاری روغنی است.

مزایا:

• سبک‌تر و ارزان‌تر از نوع تر.
• مناسب برای رانندگی در شرایط معمول.

معایب:

• در ترافیک سنگین و توقف‌های طولانی، احتمال افزایش دمای کلاچ وجود دارد.
• نیاز به مراقبت بیشتر برای جلوگیری از استهلاک زودرس.

توصیه‌ها:

• در توقف‌های طولانی، دنده را در حالت خلاص (N) قرار دهید تا از افزایش دمای کلاچ جلوگیری شود.
• به علائم هشدار دهنده مانند افزایش دما یا صداهای غیرعادی توجه داشته باشید.

3. گیربکس دوکلاچه تر (Wet DCT)

ویژگی‌ها:

• در نسخه به‌روزرسانی‌شده فیدلیتی نیو پرایم (از زمستان ۱۴۰۱) عرضه شده است.
• سیستم کلاچ این نوع گیربکس در روغن غوطه‌ور است که باعث خنک‌کاری و روان‌کاری بهتر می‌شود.

مزایا:

• عملکرد بهتر در شرایط رانندگی سنگین.
• کاهش استهلاک و افزایش عمر مفید گیربکس.
• مناسب برای ترافیک‌های شهری و رانندگی طولانی‌مدت.

تغییرات در نسخه نیو پرایم:

• دسته‌دنده الکترونیکی: جایگزین نمونه مکانیکی قبلی شده و کاربری آسان‌تر را فراهم کرده است.
• بهبود در نرم‌افزار کنترل گیربکس برای تعویض دنده‌های دقیق‌تر.

 

مشکلات و نکات کلیدی

مشکلات رایج:

1. افزایش دما در گیربکس خشک: در شرایط ترافیک سنگین رایج است.
2. صداهای ناهنجار در دنده عقب: برخی مالکان این مشکل را گزارش کرده‌اند.
3. هشدارهای مرتبط با دمای کلاچ یا گیربکس: در صورت فشار بیش از حد به گیربکس.

 

نکات مهم برای استفاده:

• از توقف‌های طولانی با دنده درگیر خودداری کنید.
• سرویس‌های دوره‌ای گیربکس را به‌موقع انجام دهید.
• در صورت نمایش هشدارهای مربوط به دما، بلافاصله خودرو را متوقف کنید تا گیربکس خنک شود.
• از روغن توصیه‌شده توسط سازنده برای گیربکس تر استفاده کنید.

گیربکس فیدلیتی، با طراحی دوکلاچه، از مزایای سرعت و کارایی بالا برخوردار است. با این حال، برای جلوگیری از مشکلات مرتبط با گیربکس، رعایت نکات نگهداری و استفاده صحیح بسیار حیاتی است. انتخاب نسخه گیربکس تر (در نیو پرایم) برای افرادی که در ترافیک سنگین یا رانندگی‌های طولانی حضور دارند، گزینه بهتری است.

 

علائم خرابی گیربکس فیدلیتی

گیربکس فیدلیتی (دوکلاچه DCT) ممکن است در صورت استفاده نادرست یا مشکلات ساختاری دچار خرابی شود. برخی از علائم خرابی شامل موارد زیر است:

1. مشکلات در تعویض دنده:
   • تعویض سخت یا گیر کردن دنده‌ها.
   • تأخیر در تعویض دنده (به‌ویژه در هنگام شتاب‌گیری).
2. افزایش دمای گیربکس:
   • نمایش هشدار دمای کلاچ در صفحه‌نمایش.
   • داغ شدن بیش‌ازحد گیربکس در ترافیک یا رانندگی طولانی.
3. صداهای غیرعادی:
   • صداهای ناهنجار مانند تق‌تق یا ضربه در هنگام تعویض دنده.
   • صداهای اضافی هنگام حرکت با دنده عقب.
4. لرزش خودرو:
   • لرزش غیرعادی خودرو در هنگام تعویض دنده، خصوصاً در دنده‌های پایین.
5. نشتی روغن:
   • مشاهده روغن در زیر خودرو، به‌ویژه در گیربکس تر.
6. کاهش قدرت و شتاب خودرو:
   • احساس کاهش قدرت موتور به دلیل عملکرد ناقص گیربکس.

 

چرا گیربکس فیدلیتی خراب می‌شود؟

1. افزایش دما در گیربکس دوکلاچه خشک (Dry DCT):
   • این نوع گیربکس به دلیل عدم وجود سیستم خنک‌کننده روغنی، در شرایط ترافیک یا استفاده طولانی‌مدت، مستعد افزایش دماست.
2. استفاده نادرست:
   • نگه‌داشتن دنده در حالت درگیر (D) در توقف‌های طولانی می‌تواند باعث استهلاک سریع کلاچ شود.
   • شتاب‌گیری ناگهانی و رانندگی پرفشار نیز می‌تواند به گیربکس آسیب برساند.
3. عدم سرویس دوره‌ای:
   • عدم تعویض روغن گیربکس (در نوع تر) یا تنظیمات نرم‌افزاری می‌تواند منجر به خرابی شود.
4. کیفیت ساخت:
   • گیربکس‌های اولیه فیدلیتی (نسخه خشک) ممکن است به دلیل طراحی یا قطعات داخلی کیفیت کافی نداشته باشند.
5. رانندگی در شرایط سخت:
   • حرکت مداوم در سربالایی‌ها یا استفاده در دمای بالا می‌تواند به کلاچ و قطعات داخلی آسیب بزند.

شایع‌ترین خرابی‌های گیربکس فیدلیتی

1. سوختن کلاچ:
   • به دلیل گرمای بیش‌ازحد، صفحات کلاچ ممکن است دچار سوختگی یا استهلاک شوند.
2. خرابی مکانیزم دنده عقب:
   • در برخی موارد، کاربران از صداهای غیرعادی و مشکلات در دنده عقب شکایت دارند.
3. اختلال در نرم‌افزار کنترل گیربکس:
   • اشکال در برنامه‌ریزی نرم‌افزار می‌تواند باعث عملکرد نادرست در تعویض دنده‌ها شود.
4. خرابی سیستم خنک‌کننده:
   • در نوع تر، مشکلات در سیستم خنک‌کننده می‌تواند باعث افزایش دمای گیربکس شود.
5. فرسودگی یاتاقان‌ها و چرخ‌دنده‌ها:
   • به‌ویژه در اثر رانندگی با بار زیاد یا عدم تعویض روغن به‌موقع.

 

پیشگیری از خرابی گیربکس فیدلیتی

• توقف‌های طولانی: هنگام توقف، گیربکس را در حالت خلاص (N) قرار دهید.
• سرویس‌های دوره‌ای:
  • تعویض روغن گیربکس (در نوع تر) طبق توصیه سازنده.
  • بررسی وضعیت نرم‌افزار و تنظیمات گیربکس در نمایندگی‌های مجاز.
• رانندگی آرام: از شتاب‌گیری ناگهانی و رانندگی سنگین خودداری کنید.
• استفاده در شرایط مناسب:
  • از رانندگی طولانی‌مدت در ترافیک سنگین خودداری کنید.
  • در سربالایی‌ها، فشار بیش‌ازحد به خودرو وارد نکنید.

با رعایت این نکات می‌توانید عمر گیربکس فیدلیتی را افزایش دهید و از بروز خرابی‌های رایج جلوگیری کنید.

 

انواع صداهای گیربکس فیدلیتی، دلایل و راه‌حل‌های تعمیر

گیربکس فیدلیتی (دوکلاچه DCT) ممکن است در شرایط خاص صدای غیرعادی تولید کند. این صداها می‌توانند نشانه‌ای از خرابی یا نیاز به سرویس باشد. در ادامه، انواع صداهای رایج به همراه دلایل و روش‌های برطرف کردن آن‌ها آورده شده است:

1. صدای تق‌تق هنگام تعویض دنده

دلایل:

• فرسودگی یا خرابی دنده‌ها.
• خرابی یا تنظیم نبودن مکانیزم کلاچ.
• وجود اشکال در نرم‌افزار کنترل گیربکس (TCU).

راه‌حل:

• بررسی و تنظیم دوباره کلاچ.
• عیب‌یابی نرم‌افزار گیربکس و به‌روزرسانی آن در نمایندگی مجاز.
• در صورت آسیب‌دیدگی دنده‌ها، تعویض یا تعمیر قطعات داخلی گیربکس.

2. صدای ناهنجار در حالت دنده عقب

دلایل:

• خرابی چرخ‌دنده دنده عقب.
• کمبود یا کیفیت پایین روغن گیربکس (در نوع تر).
• وجود ذرات فلزی در روغن گیربکس به دلیل سایش قطعات.

راه‌حل:

• تعویض روغن گیربکس و بررسی وجود ذرات فلزی.
• در صورت خرابی چرخ‌دنده، تعویض یا تعمیر آن در کارگاه تخصصی.

3. صدای وزوز در حالت خلاص یا دنده درگیر

دلایل:

• خرابی یاتاقان‌ها در بخش داخلی گیربکس.
• استهلاک یا تنظیم نبودن چرخ‌دنده‌ها.
• خرابی سیستم کلاچ در گیربکس خشک.

راه‌حل:

• باز کردن گیربکس و بررسی وضعیت یاتاقان‌ها و چرخ‌دنده‌ها.
• در صورت نیاز، تعویض یاتاقان‌ها یا تعمیر چرخ‌دنده‌ها.

4. صدای جیرجیر هنگام تعویض دنده

دلایل:

• کمبود روان‌کاری در سیستم کلاچ.
• کیفیت پایین روغن یا عدم تعویض به‌موقع آن.
• خرابی صفحات کلاچ.

راه‌حل:

• تعویض روغن گیربکس (در نوع تر) و استفاده از روغن با مشخصات توصیه‌شده.
• بررسی و در صورت لزوم تعویض صفحات کلاچ.

5. صدای کوبش یا ضربه هنگام شتاب‌گیری

دلایل:

• خرابی یا تنظیم نبودن دسته‌موتور یا دسته‌گیربکس.
• فشار بیش‌ازحد به گیربکس به دلیل رانندگی ناصحیح.
• خرابی چرخ‌دنده‌ها یا مکانیزم داخلی.

راه‌حل:

• بررسی و تنظیم دسته‌موتور و دسته‌گیربکس.
• تعمیر یا تعویض چرخ‌دنده‌های آسیب‌دیده.
• کاهش فشار به گیربکس با رانندگی صحیح.

6. صدای زوزه در سرعت‌های بالا

دلایل:

• خرابی بلبرینگ‌های داخلی گیربکس.
• کیفیت پایین یا کاهش سطح روغن گیربکس (در نوع تر).
• سایش چرخ‌دنده‌ها به دلیل عدم روان‌کاری مناسب.

راه‌حل:

• تعویض بلبرینگ‌های داخلی.
• تعویض روغن گیربکس و استفاده از روغن با کیفیت مناسب.
• بررسی و تعمیر چرخ‌دنده‌های ساییده‌شده.

7. صدای تقه در هنگام توقف یا شروع به حرکت

دلایل:

• خرابی سیستم کلاچ یا دوال‌کلاچ.
• تأخیر در عملکرد نرم‌افزار گیربکس.
• خرابی دسته‌موتور یا دسته‌گیربکس.

راه‌حل:

• تنظیم و تعمیر سیستم کلاچ.
• بررسی و به‌روزرسانی نرم‌افزار کنترل گیربکس.
• تعویض یا تعمیر دسته‌موتور و دسته‌گیربکس.

8. صدای خرخر هنگام شتاب‌گیری یا کاهش سرعت

دلایل:

• آسیب در چرخ‌دنده‌ها یا یاتاقان‌ها.
• وجود آلودگی یا ذرات فلزی در روغن گیربکس.
• خرابی مکانیزم داخلی گیربکس.

راه‌حل:

• تعویض روغن گیربکس و بررسی ذرات فلزی.
• باز کردن و تعمیر مکانیزم داخلی گیربکس.
• تعویض قطعات آسیب‌دیده.

نکات کلی برای پیشگیری از بروز صداهای گیربکس

1. سرویس‌های دوره‌ای:
   • روغن گیربکس را طبق توصیه کارخانه تعویض کنید (در گیربکس تر).
2. استفاده صحیح:
   • در توقف‌های طولانی، دنده را در حالت خلاص (N) قرار دهید.
   • از شتاب‌گیری ناگهانی یا رانندگی سنگین خودداری کنید.
3. بازدیدهای منظم:
   • وضعیت دسته‌موتور و دسته‌گیربکس را بررسی کنید.
   • به علائم هشداردهنده مانند صدا یا کاهش عملکرد توجه کنید.
4. مشورت با متخصص:
   • در صورت بروز هرگونه صدا یا مشکل، به تعمیرگاه‌های تخصصی مراجعه کنید تا مشکل به‌طور دقیق عیب‌یابی و برطرف شود.

رعایت این نکات می‌تواند به افزایش عمر گیربکس و کاهش احتمال خرابی آن کمک کند.

سرویس و تعویض روغن گیربکس فیدلیتی

گیربکس خودرو، به‌ویژه در خودروهایی با تکنولوژی پیشرفته مانند فیدلیتی، برای عملکرد بهینه نیازمند سرویس دوره‌ای و تعویض روغن است. این موضوع به‌ویژه برای گیربکس‌های دوکلاچه (DCT) اهمیت بیشتری دارد، زیرا روغن گیربکس در خنک‌کاری، روان‌کاری و افزایش عمر قطعات داخلی نقش حیاتی ایفا می‌کند.

1. آیا همه مدل‌های گیربکس فیدلیتی نیاز به تعویض روغن دارند؟

• گیربکس دوکلاچه خشک (Dry DCT):
  این نوع گیربکس فاقد سیستم روغن‌کاری داخلی است و نیازی به تعویض روغن ندارد. اما باید کلاچ‌ها و نرم‌افزار گیربکس به‌صورت دوره‌ای بررسی و تنظیم شوند.
• گیربکس دوکلاچه تر (Wet DCT):
  این گیربکس از روغن مخصوص برای روان‌کاری و خنک‌کاری استفاده می‌کند و نیازمند تعویض دوره‌ای روغن است.

2. چرا تعویض روغن گیربکس تر مهم است؟

روغن گیربکس در گیربکس تر وظایف زیر را بر عهده دارد:

• کاهش سایش چرخ‌دنده‌ها و بلبرینگ‌ها.
• جلوگیری از افزایش دما و خنک‌کاری قطعات.
• حفظ عملکرد نرم و سریع کلاچ‌ها و چرخ‌دنده‌ها.
• جلوگیری از ایجاد صداهای غیرعادی و اختلال در تعویض دنده‌ها.

در صورت عدم تعویض به‌موقع روغن:

• روغن کیفیت خود را از دست می‌دهد.
• ممکن است ذرات فلزی ناشی از سایش قطعات وارد روغن شوند و باعث خرابی شوند.
• افزایش دما و سایش قطعات داخلی گیربکس منجر به خرابی زودرس گیربکس خواهد شد.

3. زمان مناسب برای تعویض روغن گیربکس فیدلیتی

• گیربکس تر:
  • بهمن موتور توصیه می‌کند روغن گیربکس در هر 50,000 تا 60,000 کیلومتر یا هر 2 تا 3 سال (هرکدام زودتر فرا برسد) تعویض شود.
  • در شرایط سخت رانندگی (ترافیک سنگین، رانندگی مداوم یا آب‌وهوای گرم) ممکن است نیاز باشد زودتر از موعد روغن تعویض شود.
• گیربکس خشک:
  • نیازی به تعویض روغن ندارد، اما باید سرویس‌های دوره‌ای کلاچ و نرم‌افزار گیربکس انجام شود.

4. نوع روغن گیربکس مناسب برای فیدلیتی

برای گیربکس تر فیدلیتی، استفاده از روغن با مشخصات زیر ضروری است:

• ویسکوزیته مناسب: متناسب با طراحی گیربکس دوکلاچه.
• استاندارد DCTF: روغن مخصوص گیربکس‌های دوکلاچه.

روغن‌های توصیه‌شده:

• برندها و مشخصات خاص روغن در دفترچه راهنمای خودرو ذکر شده است.
• استفاده از روغن‌های غیر استاندارد ممکن است باعث خرابی گیربکس شود و گارانتی خودرو را لغو کند.

5. فرآیند تعویض روغن گیربکس تر فیدلیتی

تعویض روغن گیربکس باید توسط تکنسین متخصص و در نمایندگی‌های مجاز انجام شود. مراحل کلی:

1. تخلیه روغن قدیمی:
   • روغن قدیمی از طریق پیچ تخلیه خارج می‌شود.
   • میزان و وضعیت روغن تخلیه‌شده بررسی می‌شود (وجود ذرات فلزی نشان‌دهنده سایش قطعات است).
2. تمیز کردن فیلتر روغن:
   • فیلتر روغن گیربکس در صورت نیاز تمیز یا تعویض می‌شود.
3. تزریق روغن جدید:
   • روغن جدید با استفاده از دستگاه مخصوص وارد گیربکس می‌شود تا حجم مناسب تزریق شود.
4. کالیبراسیون و تست:
   • نرم‌افزار گیربکس کالیبره می‌شود.
   • عملکرد خودرو بررسی می‌شود تا از صحت تعویض روغن مطمئن شوند.

6. نکات مهم هنگام تعویض روغن گیربکس فیدلیتی

1. انتخاب روغن مناسب:
   • از روغن‌های تأییدشده توسط سازنده خودرو استفاده کنید.
2. زمان‌بندی دقیق:
   • تعویض روغن را به‌موقع انجام دهید تا از خرابی جلوگیری شود.
3. مراجعه به مراکز معتبر:
   • تعویض روغن در نمایندگی‌های مجاز یا مراکز تخصصی انجام شود.
   • از دستگاه‌های استاندارد برای تزریق روغن استفاده شود.
4. بررسی وضعیت قطعات:
   • هنگام تعویض روغن، وضعیت بلبرینگ‌ها، چرخ‌دنده‌ها و فیلتر روغن بررسی شود.

7. هزینه تعویض روغن گیربکس فیدلیتی

هزینه تعویض روغن به عوامل زیر بستگی دارد:

• حجم روغن موردنیاز گیربکس تر.
• کیفیت و برند روغن انتخابی.
• هزینه سرویس در نمایندگی یا تعمیرگاه تخصصی.

8. علائم نیاز به تعویض روغن گیربکس

اگر روغن گیربکس به‌موقع تعویض نشود، ممکن است علائم زیر مشاهده شود:

• تعویض سخت یا تأخیری دنده‌ها.
• افزایش دمای گیربکس و نمایش هشدار.
• صداهای غیرعادی مانند زوزه یا تق‌تق.
• کاهش شتاب خودرو.

جمع‌بندی

• روغن گیربکس فیدلیتی در نسخه تر باید به‌طور منظم تعویض شود.
• سرویس دوره‌ای و استفاده از روغن مناسب برای عملکرد بهینه گیربکس و افزایش عمر آن ضروری است.
• با رعایت نکات ذکرشده، می‌توانید از خرابی‌های پرهزینه جلوگیری کنید و عملکرد خودرو را در بهترین حالت حفظ کنید.

رایج‌ترین خرابی گیربکس فیدلیتی چیست؟

خرابی صفحات کلاچ و مشکل در تعویض دنده‌ها به دلیل گرمای زیاد یا نرم‌افزار معیوب. راه‌حل: تنظیم یا تعویض کلاچ و به‌روزرسانی نرم‌افزار گیربکس.

چرا گیربکس فیدلیتی صدا می‌دهد؟

علت ممکن است خرابی یاتاقان‌ها، چرخ‌دنده‌ها یا کمبود روغن (در گیربکس تر) باشد. راه‌حل: تعویض یاتاقان‌ها و بررسی و تعویض روغن گیربکس.

آیا گیربکس دوکلاچه فیدلیتی قابل تعمیر است؟

بله، قطعاتی مانند کلاچ‌ها، یاتاقان‌ها و چرخ‌دنده‌ها قابل تعمیر یا تعویض هستند. توصیه: تعمیر توسط متخصصین مجاز انجام شود.

آیا لازم است گیربکس فیدلیتی کالیبره شود؟

بله، پس از هر تعمیر یا تعویض قطعات گیربکس، کالیبراسیون نرم‌افزار گیربکس ضروری است. توصیه: این کار را فقط در نمایندگی‌های مجاز انجام دهید.

چگونه از خرابی گیربکس فیدلیتی جلوگیری کنیم؟

رعایت رانندگی صحیح، توقف در حالت خلاص (N)، و سرویس دوره‌ای روغن (در گیربکس تر) می‌تواند عمر گیربکس را افزایش دهد.